به گزارش مشرق، بر اساس اخباری که در روزهای اخیر از سوی برخی از رسانهها و اعضای تیم مذاکره کننده مطرح شده است، به نظر میرسد مذاکرات رفع تحریم ها به مراحل حساس خود نزدیک شده و آنچنان که شواهد نشان میدهد هماکنون توپ در زمین آمریکا و کشورهای اروپایی است.
برای بررسی این موضوع و اینکه واکنش صهیونیستها به توافق احتمالی چه خواهد بود، با مصطفی خوشچشم کارشناس حوزه سیاست خارجی گفتوگو کردهایم که مشروح آن در ادامه آمده است:
باتوجه به تلاش برخی جریانات داخلی برای فشار به تیم مذاکره کننده کشورمان برای رسیدن زودتر به توافق، وظیفه رسانههای کشور را چه میدانید؟
در حال حاضر کشور باید یکپارچه و رسانهها یک صدا باشند تا در حوزه مذاکرات به نتیجه برسیم و بعدا در مورد نحوه مذاکره و تلاش بی وقفه تیم مذاکره توضیح خواهیم داد.
الان نیاز است در این بخش کشور یکپارچه در مقابل زیادهخواهی آمریکا بایستد تا واشنگتن آخرین ضمانتها درباره برداشته شدن، عملی فشارها را بدهد و آخرین شفافسازیها و تضمینها در این زمینه و اینکه وضعیت اقتصادی ایران مؤثر و پایدار خواهد بود را بدهد.
چندین کلمه مبهم باقیمانده که ما خواستار شفافسازی آنها شدیم
در بحث مذاکرات الان در چه مرحلهای قرار داریم و پیشبینی شما چیست؟
ما بعد از ماهها جنگ اراده، مورد جنگ ادراکی و شناختی _ روانی آمریکا بودهایم و همچنین با وجود اعمال تحریمها، دستور به توقیف محموله نفتی و استفاده از رژیم صهیونیستی برای ترور خرابکاری و بعد از آن مجدداً جنگ روانی برای بزرگنمایی اقدامات خرابکاری و فشارهای سیاسی و دیپلماتیک در سطح شورای حکام در سفر بایدن به منطقه، به دلیل مقاومت توانستیم، در چند هفته بعد از مذاکرات دوحه، غرب را به عقب برانیم.
ما همان خواستههای قبلی که در دوحه هم بیان کرده بودیم را مجدد بیان کردیم تا طرف غربی را مجبور به پذیرش بسیاری از همان درخواستها کنیم. الان بخش کوچکی از توافق باقیمانده که در دو مورد باید بررسی شود که اولی آن بحث تضامین کتبی است تا توافق قابل اعتمادتر شود و یک بخش دیگر نیز درباره متن توافق و ابهامات است؛ چندین کلمه مبهم باقیمانده که ما خواستار شفافسازی آنها شدیم.
در بحث تضامین و ابهامات، آمریکاییها در برجام هم بارها از این حیلهها استفاده کردند یعنی قولهای شفاهی جانکری وزیر سابق آمریکا که هیچ کدام عملی نشد و متاسفانه مورد اعتماد قرار گرفته بود.
حالا ایران باتجربهای که از برجام دارد به دنبال این است که به هیچ قول شفاهی اعتماد نکند؛ اگرچه که قولهای کتبی آمریکا و اروپا هم محل شک و تردید است و ما به تضامینی متکی هستیم که در دست خودمان باشد یعنی تضمین هستهای. اما به هر تقدیر باید سعی شود تا هرچه بیشتر از طرف غربی امضاها و تعهدات و تضمین کتبی گرفته شود تا هرگونه شیطنت آنها با تأخیر و با مانع صورت بگیره و برایشان هزینه آفرین باشد.
در عینحال مسئله دیگر استفاده از کلمات مبهم هست که در برجام باز این مورد هم باعث خسارات زیادی شد، آمریکاییها و اروپاییها استاد استفاده از کلمات مبهم هستند تا در آینده به هر شکلی که هستند آنها را تفسیر کنند و اینها مانند زمین مینگذاریشده است. ما با توجه به درسهایی که از برجام گرفتیم بهدنبال این هستیم که این کلمات که عمدتاً مربوط به رفع تحریمهاست کاملاً شفاف شود.
باید در زمینه کلمات مبهم شفافسازی شده و طرف مقابل متعهد به انجام همین شفافسازیها شود، بنابراین اگرچه موارد اندکی باقیمانده اما ما در اوج کار هستیم و قطعاً با مقاومت ما، طرف آمریکایی اگر الان هم به این امتیازات رضایت ندهند و (به همان دلیلی که بخشهای عمدهای تا همین چند ماه پیش، نمیپذیرفت که حالا پذیرفته است) میتوان این امید را داشت که با مقاومت بیشتر در طول ماههای آینده این امتیازات را هم بدهد.
به این علت که با فرارسیدن فصل سرما و پیشخرید نفت در دنیا قیمتهای انرژی هرچه بیشتر خواهد شد و همین مشکلات سیاسی، امنیتی و اقتصادی به ویژه برای اروپا و غرب و بعد برای آمریکا خواهد داشت. آمریکا هم بهخوبی میداند که از این لحظه به بعد اهرمهای فشار بر روی طرف غربی و اروپایی و آمریکایی به مراتب بیشتر از قبل خواهد شد و اگر بخواهد تصمیم منطقی بگیرد باید امتیازاتی را بدهد. اما از آنجایی که آمریکا خودش را ابرقدرت میدانند و عادت به استکبار و نفرت دارد ممکن است، این خودبزرگبینی و ابرقدرت بینی بر روی منطق آمریکا تاثیرگذار باشد و اندکی بیشتر مقاومت کند.
طبعاً مقاومت ما و دیپلماسی ما و نمایش قدرت و مقاومت فعالی که ما در طول یکسال گذشته، اجرایی کردهایم، برای ما امتیازات بسیاری آورده که ادامه آنهم دقیقاً در همین مسئله خواهد بود و میتواند امتیازات بیشتری در زمینه رفع تحریمها و رفع عملی تحریمها وجود داشته باشد و توافق دارای انعطاف پایدار و مؤثر خواهد بود.
وقتی آمریکا نمیتواند حرف خود را پیش ببرد از رژیم صهیونیستی برای ترور و خرابکاری استفاده میکند
به نظر شما واکنش رژیم صهیونیستی به توافق چگونه خواهد بود؟ آیا مخالف رسیدن ما به توافق است؟
نه، اینها بازی رسانهای است. ببینید دو شریک استراتژیک هیچگاه در راه کسب منافع راهبردی یکدیگر مانعتراشی نمیکنند اگرچه با هم قطعاً اختلافاتی دارند اما دو شریک استراتژیک و راهبردی از اینگونه اختلافات استفاده میکنند تا همافزایی انجام بدهد. به عنوان مثال مرتب ما حداقل در طول یکسال و نیم گذشته دو بار با این مسئله مواجه شدیم که وقتی در مذاکرات طرف آمریکایی نمیتواند حرف خودش را پیش ببرد از رژیم صهیونیستی برای ترور و خرابکاری استفاده میکند، تا فشار را بر ایران بیشتر کند.
هدف هر دو یکی است اگرچه رژیم صهیونیستی رؤیایی فکر میکند اما آنها هم طرفدار یک توافق با امتیاز کمتر هستند، ولی هر دو میدانند که راه دیگر و هیچ گزینه واقعی و عملیاتی دیگری برای آنها وجود ندارد.
آمریکاییها اگر الان هم خیلی به توافق و دادن امتیازات راضی نشوند در هفتههای آتی خواهند شد
آیا شما پیشبینی میکنید دوباره مانند گذشته به دنبال ترور و خرابکاری باشند تا امتیاز کمتری بدهند؟
بستگی دارد به اینکه آمریکاییها الان چگونه به قضیه چگونه نگاه میکنند یعنی اگر آمریکا آمادگی دادن یک بخشی از این امتیازات باشد و بسته به جواب آمریکاییها میباشد.
بهنظر من رژیم صهیونیستی و آمریکا وقتی برای اجرا مجدد این نقشه نخواهد داشت، چرا که اساساً آمریکاییها و غربیها وقت زیادی برای به تفاهم و توافق رسیدن نداشته و حداکثر فرصت آنها چند هفته آینده است، یعنی فقط تا قبل از پایان تابستان، زیرا بعد از تابستان فشار قیمتهای انرژی بر آنها به حدی سوار خواهد شد که عدم توافق با ایران هزینههای بسیار زیادی برای دولت آمریکا و دولتهای اروپایی خواهند داشت.
بنابراین آمریکاییها اگر الان هم خیلی به توافق و دادن امتیازات راضی نشوند در هفتههای آتی خواهند شد و در این هفتهها مدت زمان زیادی برای ورود مجدد رژیم صهیونیستی به صحنه ترور و خرابکاری مهیا نیست. اگر چه دستگاههای نظامی و امنیتی و انرژی اتمی کشور باید در حد بالای آمادهباش باشد که البته همیشه هم همینطور بوده است.